|
|
|
|
>> Terug naar Nieuwsbrief 16 |
|
 |
In 2012 reserveerde het rijk een flinke bijdrage voor de restauratie van 6 monumentale kerken-van-naam. Eén daarvan was de kerk in Andijk, in het noorden van Noord-Holland. Een kerk uit 1930, echt anders dan anders, uniek in zijn soort. De majestueuze bakstenen kerk is vanaf het IJsselmeer al van verre te zien. De kerk kreeg de bijnaam ’de gereformeerde kathedraal’. De Andijkers wilden indertijd met deze kerk hun katholieke en hervormde buren in Wervershoof en Enkhuizen de loef afsteken. Wel dat is goed gelukt lijkt ons: nu, bijna 85 jaar later, is en blijft het een zeer spraakmakende kerk die dankzij de restauratie terecht weer de volle aandacht krijgt. Architect Egbert Reitsma komt 2e helft 2014 extra in de belangstelling dankzij het boek ’Meester in baksteen’ van C.P.J. van der Ploeg. Een boek over zijn gehele oeuvre met veel foto’s van zijn werk. Uiteraard ook van deze kerk, die Reitsma zelf als zijn meesterstuk zag. |
 |
Hiernaast onze medewerkers aan het werk met het schoonmaken van de gewelfschilderingen op het parabolische plafondgewelf met 14 vlakken. Het linker deel is gereed, het rechter moet duidelijk nog gedaan. |
 |
De Groningse architect Egbert Reitsma ontwierp de kerk als een gesamt-kunstwerk: vormen, maatvoering, meubilair, kleuren, teksten, alles betekenisvol en in samenhang ontworpen. De gewelfschilderingen voerde hij zelf uit. Juist die schilderingen waren indertijd een schok voor de gemeenteleden, heel modern en gewaagd. |
 |
Zeker na oplevering van de gewelfschilderingen (in 1930) bleken veel van de gemeenteleden onthutst over het resultaat! Veel te kleurig, te frivool, te sprekend, te fel (rechter gedeelte op de foto). De schilderingen moesten direct getemperd met een bruine, transparante laag (linker gedeelte op de foto). Een heel dramitische wending voor de kunstenaar zelf natuurlijk. |
 |
De donkere beitslaag die toen over de schilderingen is aangebracht, is opde foto hiernaast geheel verwijderd, nu kan het werk eindelijk de waardering krijgen die het verdient! Niet eerder kon dit werk van Reitsma in de 21ste eeuw gezien worden zoals het door hem 85 jaar daarvoor bedoeld was.
|
 |
Reitsma kwam uit Groningen. Hij verkeerde in de kringen van kunstenaars-groep “De Ploeg”. Reitsma was zeer geïnspireerd geraakt door deze Groningse afgeleide van de “Amsterdamse School” en vond in “De Ploeg” inspiratie voor zijn werk, zoals hier in deze kerk. De stijl van het door hem ontworpen kunstschilderwerk in het gewelf en de ondersteunende elementen van driedimensionale, gekleurde blokken doet ook wel denken aan het vernieuwende werk van tijdgenoot Mondriaan. |
 |
Wat de betekenis is van de gewelfschildering en de zeer bewust vormgegeven vlakken is, is tot op heden nog niet duidelijk. Mogelijk verbeelden de 12 schilderingen in het parabolische houten gewelf, de 12 apostelen. Daarover moeten kunsthistorici zich maar eens buigen. Er is nog heel veel niet geduid en goed geanalyseerd. Die fase kan nu starten. |
 |
Ook de banken en vloeren worden door Rescura ontdaan van de bij het onderhoud almaar donkerere beitslagen die erover heen gingen (de onderste helft banken op de foto laat zien, hoe donker dat in de loop der tijd geworden is). Nu een deel van de vurenhouten vloeren en de banken van oregon pine weer in hun natuurlijke kleuren zijn teruggebracht, oogt de hele kerk weer licht, levendig en helder. Een enorm verschil. |
 |
Foto van de 'geschoonde' banken met daarachter het glas-in-lood van de kerk. Reitsma was architect en kunstschilder. Het ontwerp van het gebouw, de glas-in-loodramen, de gewelfschilderingen en de kleurstelingen, het vormt allemaal één groot geheel. |
 |
14 juni 2014 schreef Connie Vertegaal in het Noordhollands Dagblad een interessant verslag over de restauratie. Klik hier om de pdf te lezen >> |
|
>> Pagina 1: toelichting Andijk-project >> Krantenartikel over restauratie Andijk >> Terug naar nieuwsbrief 16 |
|
|
|
|
 |
 |
|
